Moskous burgemeester schaalt op bij coronacrisis, Poetin afwezig

(Update 1 april) Na Poetins onduidelijke toespraak tot de natie, op 25 maart, is het initiatief voor de bestrijding van de coronapandemie in Rusland nu door andere machtsgremia overgenomen. In Moskou en uiteindelijk in heel Rusland zijn stringentere quarantainemaatregelen ingevoerd in verband met het stijgende aantal besmettingen. Wie die maatregelen niet eerbiedigt, maakt zich schuldig aan 'criminele nalatigheid'.

De Doema heeft een aantal wetten aangenomen over het invoeren van de noodtoestand en hoge boetes en vrijheidsstraffen voor mensen die zich niet aan de quarantaineregels houden. Poetin wordt regelmatig gecheckt op het coronavirus, omdat hij bij een bezoek aan een kliniek de hand geschud heeft van een arts die besmet blijkt. Het officiële aantal besmettingen lag volgens de Russische overheidssite stopcoronavirus.rf op 1 april op 2.777, 24 mensen zijn overleden. Intussen kelderde de Russische roebel door de verdere daling van de olieprijs (minus 15 dollar voor een vat Oeralolie). 

corona moskou azattyq.org nieuwPolitieagenten in Moskou, dat strenge quarantainemaatregelen heeft opgelegd (foto azattyq.org)

De Moskouse burgemeester Sergej Sobjanin deed op 29 maart de aftrap door voor Moskou, waar het aantal besmettingen het snelst stijgt (1.226 van de 1.836, terwijl uit Sint Petersburg slechts 50 besmettingen worden gemeld), vanaf 30 maart een vorm van quarantaine ('totale zelf-isolatie') af te kondigen voor onbepaalde tijd. De facto is Poetins veel bekritiseerde maatregel om de Russen een week met betaald verlof te sturen daarmee achterhaald. Moskovieten mogen het huis nog slechts verlaten voor hoognodige boodschappen, bezoek aan apotheek of dokter, de hond uitlaten of om naar hun werk te gaan. Ze moeten zich met een QR-code kunnen legitimeren. Het openbaar vervoer blijft functioneren. Sobjanin beloofde inwoners van het (rijke) Moskou die hun werk verliezen door het virus een werkloosheidsuitkering van 19.500 roebel per maand. De anticlimax volgde echter nog dezelfde dag: de maatregelen zijn voorlopig van kracht tot 14 april.

Omdat andere regio's het voorbeeld van Moskou begonnen te volgen (in een voorstad van Moskou reed 's avonds al een politieauto rond die de burgers maande naar huis te gaan omdat in de provincie Moskou de noodtoestand zou zijn afgekondigd) heeft premier Misjoestin hen nu verzocht dezelfde maatregelen landelijk voor te bereiden. Hij wees erop dat de in Moskou en omgeving genomen maatregelen de 'logische voortzetting van de politiek van de president en de regering zijn in de strijd tegen het coronavirus'.

Misjoestin bezwoer daarmee de opstandigheid van senator Klisjas van de Russische Federatieraad, die protesteerde tegen het eigenmachtige optreden van burgemeester Sobjanin, door erop te wijzen dat zo'n vergaand besluit slechts genomen kan worden door de president en de volksvertegenwoordiging. Poetins woordvoerder Dmitri Peskov zei daarop dat de president Sobjanins politiek steunde.

corona locale initiatieven altaj gouverneur chorochordin foto altai republicOok locaal proberen bestuurders de pandemie in te dammen. De gouverneur van de Altaj (tweede van rechts) bezoekt het ziekenhuis (foto Altaj)

De gangen van de Moskovieten zullen worden gecontroleerd door een 'slim controlesysteem', aldus Sobjanin. Persbureau Meduza meldt dat elke inwoner zich met zijn huidige woonadres moet registreren op de site van de gemeente, waarna hij of zij een QR-code (de bekende streepjescode op de smartphone) krijgt waarmee hij de straat opkan. Die codes moeten desgevraagd aan de politie worden getoond.  

Sobjanin is van plan de quarantainemaatregelen van dag tot dag aan te scherpen. 'Ik hoop dat we aan het eind van de week informatiesystemen zullen hebben, die het ons mogelijk maken de gangen van de burgers bijna compleet te controleren en maatregelen te nemen tegen overtredingen,' zei Sobjanin. Hij hoopt op een federale wet die hem daarbij ruim armslag zal geven.

Poetin gaf in een bijeenkomst met regionale leiders later op de dag nog het advies de maatregelen stipt uit te voeren, zelfs als ze 'overbodig' lijken. 'Zoals het spreekwoord zegt: Een gewaarschuwd mens telt voor twee!' Geen gehoor geven aan de maatregelen noemde Poetin 'criminele nalatigheid' en de aanbevelingen van epidemiologen moeten worden opgevolgd, omdat met name hun werk het Rusland mogelijk heeft gemaakt 'een explosieve verbreiding' van de infectie te voorkomen.

Noodkreten van artsen en verplegers

De burgemeester heeft inmiddels de premier verzocht te verordonneren dat ook privéklinieken hun deuren voor coronapatiënten moeten openen. Vanuit de hele gezondheidszorg komen intussen noodkreten over gebrek aan alles: mondkapjes, testen, beschermende kleding voor ziekenhuispersoneel.

Afdelingen van de onafhankelijke Alliantie van Artsen hebben aan alle gouverneurs een brief geschreven waarin zij eisen dat artsen en ander medisch personeel worden voorzien van beschermende middelen, apparaten en medicamenten.  De Alliantie roept artsen via sociale media op te weigeren om dienst te doen zonder deze middelen, omdat zij daarmee zichzelf in gevaar brengen en verspreiders van het virus worden. De voorzitter van de Alliantie, oogarts Anastasia Vasiljeva, is door de politie op het matje geroepen wegens het verspreiden van valse berichten. Op de staatstelevisie werd ze uitgekafferd door Kremlin-propagandist Vladimir Solovjov met teksten als: 'Waar werk je, hè? Je bent oogarts, wat weet jij er nou van? Waar ben jij dan mensen aan het redden? Jou kunnen we missen als kiespijn.'

Oogarts Anastasia Vasiljeva van de vakbond Alliantie van Artsen, luidt de noodklok. Ze is inmiddels ter verantwoording geroepen.

Volgens Vasiljeva wordt er in Moskou hard gewerkt om het tekort aan middelen te bestrijden, maar wat er buiten de hoofdstad gebeurt is 'monsterlijk'. Een verpleegster uit Vladivostok in het Verre Oosten liet weten dat de afdeling chirurgie wordt ingericht voor longpatiënten, die in groeiende aantallen worden opgenomen. Er is een aparte ingang voor deze patiënten, maar aan alles wat nodig is voor coronapatiënten is tekort. Een anaesthesiste  uit de regio Volgograd meldde dat het ziekenhuis waar zij werkt over 2 beademingsapparaten beschikt, en één waarvan de compressor kapot is. Er zijn geen brillen, geen schermen, geen desinfecterende middelen en geen maskers voor het medisch personeel. In reactie op haar noodkreet verscheen de directeur van het ziekenhuis op het nationaal tv-kanaal NTV om te verklaren dat hij 13 beademingsapparaten heeft en voldoende beschermende middelen. Als gevolg hiervan, aldus Anastasia Vasiljeva, is het ziekenhuis in orde bevonden voor de opname van COVID-19 patiënten. 'Dit kan voor een tragedie zorgen', zei Vasiljeva. De Alliantie is nu zelf begonnen met een inzamelingsactie om beschermende middelen voor zorgverleners te kopen.

Vasiljeva hekelde de bezuinigingen, waardoor in tien jaar tijd 'meer dan de helft van de ziekenhuizen en klinieken' in Rusland is gesloten en '30.000 artsen en ander medisch personeel' zijn ontslagen. Volgens haar is er in veel ziekenhuizen een ernstig gebrek aan gekwalificeerd personeel.

corona russia map 30 maart moscow timesVerspreiding van het coronavirus, met Moskou als absolute koploper (bron Moscow Times) 

Plechtige boodschap van Medvedev

Zondagavond 29 maart dook tegen het middernachtelijk uur een boodschap op internet op van ex-premier Dmitri Medvedev, tegenwoordig vicevoorzitter (na Poetin) van de Veiligheidsraad. Hij zei zich speciaal via internet tot de mensen te wenden, omdat dat medium nu door iedereen (lees: jongeren) het meest wordt bekeken. Hij waarschuwde dat de pandemie een ernstige bedreiging is voor de wereldbeschaving. 

'De situatie met het coronavirus is buitengewoon ernstig', zei Medvedev. 'Het staatshoofd heeft ons allen opgeroepen tot een maximaal gevoel voor verantwoordelijkheid voor zichzelf en voor zijn naasten. Sommigen denken misschien dat dit een spel is, een thriller uit Hollywood, maar dit is geen spel. Meer dan een half miljoen mensen in de wereld zijn ziek geworden. Wat nu gebeurt is een reële bedreiging voor ieder van ons en voor de hele menselijke beschaving.' Paniek is niet nodig, gehoorzaamheid des te meer, aldus Medvedev, die er ook op wees dat de Russische economie een dubbele klap krijgt, door het coronavirus én door de kelderende olieprijzen.

Daags na deze toespraak van Medvedev liet ook president Poetin van zich horen. In een videoconferentie met zijn gevolmachtigden in de federale superprovincies benadrukte hij dat iedereen die zich niet zou houden aan de afgekondigde quarantaine-maatregelen zich schuldig maakt aan 'criminele nalatigheid'.

Bronnen: Meduza, RT, Kommersant, Moscow Times, RBK, Alliantie van Artsen, RIA Novosti, Moscow.ru 

Wekelijkse update?

Iedere donderdag uitgelichte artikelen in uw mailbox

Eerst doorlezen? U kunt zich ook later aanmelden via de home pagina.

Als u in uw browser de cookies blokkeert, ziet u deze popup steeds weer. Daarvoor excuus.