Bespiegeling uit het Kremlin: Rusland als eenzame halfbloed
Al duizend jaar weet Rusland niet te kiezen tussen Oost of West. Of Rusland nu de Europese weg wilde bewandelen of de Aziatische, het mislukte steeds. Volgens Vladislav Soerkov, al bijna twintig jaar adviseur van president Poetin, moet Rusland zich nu neerleggen bij zijn natuur als een halfbloed natie die nergens thuis hoort. Maar Rusland moet geen armoedige kluizenaar willen zijn, doch veeleer een alfaman die in eenzaamheid juist leiding geeft.
De sovjet-mens is nog steeds springlevend
Na het einde van het communisme dacht de liberale intelligentsia in Rusland dat de sovjet-mens vanzelf zou verdwijnen. Maar volgens de socioloog Lev Gudkov, directeur van het gezaghebbende opinieonderzoeksinstituut Levada Centrum in Moskou, gebeurde dat niet. Een eeuw hardship en de herleving van het autoritarisme onder Poetin hebben laten zien dat hij springlevend is, ook onder jongeren.
Rus sluit bewust zijn ogen voor de blunders van zijn leiders
Een eeuw revolutie, onderdrukking en verarming hebben van Rusland een immoreel land gemaakt, zegt de Russische filosoof Aleksandr Tsipko. Het is de erfenis van Dzjenghis Khan. Lees er de grote schrijvers Boenin en Gorki op na. De onderdanigheid van de Rus doet hem de ogen sluiten voor de schreeuwende tekortkomingen van zijn leiders. 'Wij Russen hebben in honderd jaar niks bijgeleerd.'
Waarom de feiten er niet meer toe doen
Waarheid en leugen zijn relatieve begrippen geworden. Geruchten of smadelijke roddels zijn ‘een mening’ of een ‘alternatief standpunt’ . Steeds vaker negeren politieke campagnevoerders feiten en argumenten. Alleen emoties tellen. Het maakt het voor Poetin, Trump en de Brexit-leiders gemakkelijk om de kiezers te manipuleren. Op hun beurt kunnen de burgers zich overgeven aan een gevoel van bevrijding. Feiten, logica en coherentie, dat is iets van de vorige eeuw.
Ook het Westen lijdt aan ideologische leegte
In Rusland heerst een 'anti-ethiek' die zich vooral afzet tegen het Westen, schreef cultuurcriticus Andrei Arkhangelsky. Filosoof Ivana Ivkovic geeft hem gelijk. Maar volgens Ivkovic ziet het Westen niet onder ogen dat de eigen politieke ethiek ook zieltogend is. Wederzijdse stereotypering staat een realistische kijk in de weg.