De medische behandeling van Aleksej Navalny, de oppositiepoliticus die in gevangenschap is getroffen door een onduidelijke maar heftige allergische reactie, schiet volgens medici rond Navalny tekort. Zijn ‘behandelend arts’ heeft daarom twijfels over de oorzaak en de aard van zijn plotselinge ziekte.
Volgens zijn arts Anastasia Vasiljeva hebben de medici in de gevangenis, waar Navalny sinds 24 juli een straf van dertig dagen cel moet uitzitten, zo inadequaat gereageerd op de plotselinge ziekteverschijnselen dat zij niet uitsluit dat er een ‘vergiftiging’ moet worden gemaskeerd. Vasiljeva heeft daarom een t-shirt en haren van Navalny in veiligheid gebracht, zodat er ‘onafhankelijk expertise’ in Rusland en Europa kan worden gedaan.
Voor internettelevisiezender Dozjd en haar eigen Facebook-pagina heeft behandelend arts Vasilejva, zelf oogheelkundige van opleiding en beroep, haar twijfels over de medische gang van zaken rond Navalny op een rijtje gezet.
Voorpagina van dagblad RBK met het aantal arrestanten in Moskou
Terwijl in Moskou op zaterdag 27 juli wederom werd gedemonstreerd tegen het uitsluiten van onafhankelijke kandidaten voor de komende gemeenteraadsverkiezingen in Moskou en de massaal uitgerukte oproerpolitie onder de betogers een record van meer dan duizend arrestanten maakte, werd Navalny in de gevangenis getroffen door zware allergische reacties die zich uitten in huiduitslag en verslechterd zicht in zijn ogen. Navalny werd vervolgens overgebracht naar een ziekenhuis, waar hij onder politiebewaking zou worden behandeld.
Behandelend oogarts Vasiljeva werd niet tot Navalny toegelaten. Zijn familie en advocaat werden ook niet ingelicht over de diagnose. Wel werd er informatie over de allergische aanval doorgespeeld aan persbureau Interfax, die het bericht van zijn ziekte openbaar maakte. Opmerkelijk is eveneens dat twee artsen twee verschillende diagnoses stelden. Dienstdoende arts Eldar Kazachmedov hield het op ‘netelroos’. Een allergoloog/immunoloog constateerde ‘contact dermatitis’.
Ernstiger is volgens Vasiljevna dat er niet stante pede onderzoeken zijn gedaan, die noodzakelijk zijn mocht er sprake kunnen zijn van ‘vergiftiging’. In de eerste twee uur is het van belang om een allergische anamnese af te nemen. Navalny heeft nooit eerder allergische klachten gehad. Ook bloed- en urineonderzoek hadden meteen gedaan moeten worden, aldus Vasiljeva. Een breder medische beraad met een dermatoloog, oogarts, toxicoloog en eventueel zelfs een epidemioloog zou in de eerste uren van de ziekteverschijnselen eveneens voor de hand hebben gelegen. De symptomen aan ogen en huid wezen bijvoorbeeld niet op netelroos, maar eerder op een allergische reactie op gif.
Oogarts Anastasia Vasiljeva (foto Facebook)
Hoewel Anastasia Vasiljeva, naast oogheelkundige ook voorzitter van de overkoepelende vakvereniging Alliantie van Artsen, zich kon legitimeren met diploma’s en andere medische identiteitsbewijzen werd haar de toegang geweigerd tot de penitentiaire afdeling van stedelijk Ziekenhuis 64 aan de Vavilova-straat in zuidelijk Moskou.
Toen Vasiljeva zich later die avond wederom vervoegde bij het ziekenhuis – waar die avond enkele aanhangers van Navalny werden gearresteerd door de politie – beweerde de bewaking dat ze zich eerder niet had kunnen legitimeren als arts. Bovendien zou Navalny volgens de portier helemaal geen oogarts nodig hebben. Oogarts Vasiljeva behandelt Navalny sinds 2017, toen een oog ternauwernood gered kon worden nadat activisten hem een groene substantie in het oog hadden gespoten.
Vasiljeva concludeert dat een besmetting met een ‘toxische stof’ denkbaar is. Omdat ze geen bewijzen heeft wil ze onafhankelijk onderzoek laten doen. Rusland kent de laatste twee decennia een geschiedenis van onverklaarbare ziektegevallen, soms met dodelijke afloop. In 2003 overleed de journalist Joeri Sjtsjekotsjichin van Novaja Gazeta op 53-jarige leeftijd na een hevige allergische aanval. In 2009 stierf fiscalist Magnitsky, die gevangen was genomen nadat hij had onthuld dat zijn werkgever Hermitage Capital de dupe was geworden van een miljoenenfraude bij de politie, in de cel aan verwaarloosde pancreatitis of mogelijk zelfs mishandeling door cipiers. De doodsoorzaak is nooit opgehelderd.
Daags na zijn ziekenhuisopname en een hormonenbehandeling werd Navalny weer uit het ziekenhuis ontslagen en teruggebracht naar het huis van bewaring. Het verzoek van Vasiljeva om hem nog drie dagen in het ziekenhuis te houden, werd niet gehonoreerd.