Zorg om investeringsklimaat na arrestatie Amerikaanse bankier

Terwijl honderden kapitaalverstrekkers op het jaarlijkse investeringsforum in Sotsji de intentie uitspraken om jaarlijks 106 miljard roebel (€ 1,4 miljard) oplopend tot bijna 1000 miljard roebel (14 miljard euro) in Rusland te gaan investeren, werd in Moskou een van de belangrijkste buitenlandse investeerders gearresteerd. De Amerikaanse bankier Michael Calvey van investeringsfonds Baring Vostok, die al een kwart eeuw actief is in Rusland, werd vrijdag 15 februari opgepakt op verdenking van verduistering. Met hem werden ook vijf andere managers in deze zaak aangehouden.

Van een rechtbank in Moskou mag Calvey tot zeker 13 april in voorarrest worden gehouden. Volgens de journaliste Joelia Latynina van Novaja Gazeta zou de staatsveiligheidsdienst FSB een sleutelrol spelen in de zaak.  De aanhouding leidde tot verontruste reacties bij zowel binnen- als buitenlandse ondernemers. Omdat onduidelijk is of er iemand op de achtergrond de hand heeft in de arrestatie rezen er meteen twijfels over het toekomstige investeringsklimaat in Rusland.

De Russische ombudsman voor ondernemers, Boris Titov, hekelde in een opiniestuk in de zakenkrant Vedomosti  het feit dat het conflict - economisch van aard - strafrechtelijk wordt beslecht. Titov verklaarde persoonlijk in te staan voor de integriteit van Calvey. Hij noemde de bemoeienis van justitie en de veiligheidsdienst met de zakenwereld een van de allergrootste problemen, die ondanks allerlei beloften niet wordt opgelost.  Zelfs het Kremlin haastte zich om de gemoederen te bedaren. Hoewel het volgens presidentieel woordvoerder Dmitri Peskov in elk land kan voorkomen dat een zakenman wordt gearresteerd, zei het Kremlin te ‘hopen’ dat het lot van Calvey geen invloed heeft op het investeringsklimaat. President Vladimir Poetin, die Michael Calvey persoonlijk kent, houdt de zaak nauwlettend in de gaten, aldus Peskov drie dagen na de aanhouding.

Calvey1.jpg
Michael Calvey. Foto Sputnik.

Michael Calvey (51) werkt al een kwart eeuw als investeringsbankier in Rusland. Na enige jaren gewerkt te hebben voor de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBRD) begon Calvey in 1994 in Moskou met het investeringsfonds Baring Vostok. De bankier speelde onder meer een grote rol bij de financiering van startups in nieuwe ICT-sectoren. Zo financierde Baring Vostok de oprichters van zoekmachine Yandex. Baring Vostok heeft een aandeel van 35,7 procent in Yandex. Ook onlinewinkel Ozon is begonnen met investeringskapitaal van het fonds van Calvey.

Zakelijk conflict of hogerhand?

De zaak-Calvey veroorzaakt vooral onrust onder andere investeerders in Rusland omdat niet helder is of zijn aanhouding het gevolg is van een conflict met een zakenpartner of van hogerhand is bevolen.

Formeel lijkt het te gaan om een dispuut over de Vostochny Bank, die voor 52 procent eigendom is van Barings Vostok en voor 32 procent in handen is van ondernemer annex regeringsfunctionaris Artjom Avetisjan. Vostochny Bank verkeert in financiële problemen en staat onder verscherpt toezicht van de Centrale Bank van Rusland. Beide grote aandeelhouders hebben een dispuut, dat ze hebben voorgelegd aan een arbitrage in Londen. Lopende deze procedure beschuldigen Avetisjan en een zakenpartner Calvey en de vijf andere topmanagers van Baring Vostok nu echter van verduistering van 2,5 miljard roebel (33 miljoen euro) bij de overname van een ander investeringsfonds. Baring Vostok ontkent de malversaties.

Het vermoeden dat hogere staatsinstanties de hand zouden kunnen hebben gehad in de arrestatie van Calvey en de vijf anderen wordt gevoed door de persoon van Avetisjan. De 42-jarige Avetisjan, die nog geen twee jaar zaken doet met Calvey, heeft nauwe banden met de overheid. Avetisjan vervulde afgelopen acht jaar verschillende taken voor het Kremlin. Zo is hij bestuurslid van het Agentschap voor Strategische Initiatieven, dat door president Poetin zelf wordt voorgezeten. Volgens de in Russisch/Amerikaanse nieuwssite The Bell verkeert Avetisjan bovendien op vriendschappelijke voet met Dmitri Patroesjev, de 41-jarige zoon van voormalig FSB-directeur Nikolaj Patroesjev die nu secretaris is van de nationale Veiligheidsraad. Dmitri Patroesjev zelf is sinds driekwart jaar minister van landbouw en was voordien topman van de agrarische Rosselchozbank.

Ook zonder politiek motief economische consequenties

The Bell denkt niet dat de arrestatie van de topmannen van Baring Vostok een antwoord is van de Russische regering op de Amerikaanse sancties, die binnenkort mogelijk worden verscherpt. Michael Calvey heeft, voor zover bekend, nooit politieke irritatie opgeroepen bij het Kremlin. Steeds bleef hij onder de radar. Baring Vostok heeft zijn investeringsdrang ook nimmer laten beteugelen door de geopolitieke spanningen tussen Rusland en Europa of de VS. ‘Het is ons instinct om door te gaan met investeren als alle investeerders om ons heen bang zijn’, zei Calvey ooit in 2014 tegen The Moscow Times. Hij omringde zich bovendien met respectabele Russen. Zo trok hij kosmonaut Aleksej Leonov, in 1965 de eerste man in de geschiedenis die een ruimtewandeling maakte, aan om de relaties met de Russische staat te onderhouden.

Barings Vostok.png
Aleksej Leonov. Foto Baring Vostok.

Er mogen dan vermoedelijk geen geopolitieke motieven in het spel zijn, de consequenties voor het investeringsklimaat in Rusland kunnen wel degelijk groot worden. Niet toevallig uitte spaarbankdirecteur German Gref, als bestuursvoorzitter van de Sberbank de belangrijkste bankier van het land, zijn zorgen over de arrestatie van Calvey. ‘Hoewel ik de kern van de beschuldiging niet ken, hoop ik zeer dat dit een misverstand blijkt te zijn’, reageerde Gref.

Wekelijkse update?

Iedere donderdag uitgelichte artikelen in uw mailbox

Eerst doorlezen? U kunt zich ook later aanmelden via de home pagina.

Als u in uw browser de cookies blokkeert, ziet u deze popup steeds weer. Daarvoor excuus.