Socioloog Lev Goedkov (Levada Centrum) kreeg Kopelew-prijs

De socioloog Lev Goedkov, directeur van het onafhankelijke Russische onderzoeksinstituut Levada Centrum in Moskou, kreeg op 26 november in Keulen de Lew Kopelew-prijs voor vrede en mensenrechten. De prijs ging ook naar Can Dündar, de ex-hoofdredacteur van de Turkse krant Cumhuriyet.  Dündar is in Turkije tot een lange gevangenisstraf veroordeeld en leeft in ballingschap in Duitsland. De prijs is in 2001 door het Lew Kopelew Forum ingesteld, vernoemd naar de Russische germanist, schrijver en dissident Kopelew.

LevGudkovSocioloog Lev Goedkov

Het Levada Centrum doet onafhankelijk opinieonderzoek met behulp van focusgroepen in het hele land. Om een zo betrouwbaar mogelijk beeld te krijgen van de publieke opinie worden respondenten niet telefonisch benaderd maar persoonlijk bezocht.

Goedkov (1947) studeerde sociologie en filologie aan de Lomonosov Universiteit in Moskou. Hij werkte aanvankelijk voor het postcommunistische opinieonderzoeksbureau VTsIOM. Toen dat in 2003 werd overgenomen door de staat, stapte hij over naar het Levada Centrum, opgezet en later genoemd naar de nestor van de Russische sociologie Joeri Levada. Sinds 2006 is Goedkov directeur.

Het Levada Centrum werd eerder dit jaar verplicht zich bij het ministerie van Justitie te registreren als 'buitenlands agent'. Een ander bekend voorbeeld is de mensenrechtenorganisatie Memorial, die onderzoek doet naar het stalinisme. Memorial kreeg de Kopelew-prijs in 2002. Non-gouvernementele organisaties zijn sinds 2012 verplichtzich als 'buitenlands agent' te registreren als ze fondsen uit het buitenland aannemen. Dat is vastgelegd in de 'wet op de niet-commerciële organisaties'. De maatregel heeft al vele maatschappelijke organisaties  de deuren doen sluiten.

Collega-opinieonderzoekers protesteerden in een open brief tegen de aanval op het Levada Centrum.

Volgens het Russische ministerie van Justitie is na inspectie van de documentatie van het centrum ‘feitelijk vastgesteld dat de organisatie de kenmerken heeft van een niet-commerciële organisatie, die de functies van een buitenlands agent vervult’. Het etiket ‘buitenlands agent’ roept associaties op met de stalinistische showprocessen en wordt in Rusland gebruikt om maatschappelijke organisaties het bestaan lastig te maken.

Het ministerie gaf als toelichting dat het onderzoeksbureau geld heeft aangenomen van de universiteit van Wisconsin in Madison, 'die wordt gesuperviseerd door het ministerie van Defensie van de VS'.

Levada zou ook geld hebben ontvangen van bedrijven uit Groot-Brittannië, Noorwegen, Zwitserland en de VS, onder meer van Columbia University en George Washington University. Volgens Goedkov neemt Levada, dat geen overheidssubsidie krijgt, om financiële redenen opdrachten aan van buitenlandse firma's en instituten.

'De wet over buitenlandse agenten is vanuit juridisch oogpunt gewoon absurd en krankzinnig onrechtmatig. Hij is zo ruim opgesteld dat alles er onder valt,’ zei Goedkov destijds in de krant Novaja Gazeta. ‘In de praktijk betekent dit de vernietiging van onafhankelijk sociologisch onderzoek in het land.’ Onder protest vermeldt het Levada Centrum inmiddels het etiket op zijn website.

Goedkov dacht niet dat het besluit uit de koker van de presidentiële administratie kwam. ‘Deze wind waait uit de hoek van de machtsorganen, die verantwoordelijk zijn voor de avonturistische en repressieve politiek in het land. Deze gecorrumpeerde en maffiose macht reageert inderdaad heel nerveus op de publicatie van onze gegevens. In de acte legt men ons vooral ten laste dat we de mening van de bevolking peilen over de corruptie van de overheid en de politiek,’ aldus Goedkov in de Novaja Gazeta

 

Wekelijkse update?

Iedere donderdag uitgelichte artikelen in uw mailbox

Eerst doorlezen? U kunt zich ook later aanmelden via de home pagina.

Als u in uw browser de cookies blokkeert, ziet u deze popup steeds weer. Daarvoor excuus.