Kazachstan: geen erkenning separatisten Donbas

Ondanks het feit dat Rusland begin dit jaar militair intervenieerde tegen massademonstraties in Kazachstan, probeert de grootste voormalige Sovjetrepubliek in Centraal-Azië nog steeds afstand te houden tot de regering in Moskou. President Tokajev distantieert zich zelfs expliciet van de Russische politiek om Oekraïne op te splitsen. Kazachstan heeft een grote Russische minderheid, die de Russen tot militaire avonturen zou kunnen verleiden.

Tijdens het jaarlijkse Economische Forum op 17 juni in Sint-Petersburg werd president Vladimir Poetin in verlegenheid gebracht door zijn Kazachse ambtgenoot Kassym-Jomart Tokajev. In een openbaar dubbelinterview met RT-hoofdredacteur Margarita Simonjan kondigde Tokajev aan dat Kazachstan niet over zal gaan tot erkenning van de separatistische volksrepublieken Donetsk en Loegansk.

Volgens de president van Kazachstan dragen zulke ‘quasi-staten’ niet bij tot stabiliteit. Als elke natie het recht zou hebben op zelfbeschikking zouden er straks bij de Verenigde Naties geen 193 maar 500 tot 600 lidstaten zijn aangesloten. ‘En dan wordt het een chaos. Daarom erkennen we Taiwan noch Kosovo, Zuid-Ossetië en Abchazië’, aldus Tokajev. ‘Dit principe’ past Kazachstan ook toe ‘op de quasi-statelijke territoria die Loegansk en Donetsk volgens ons zijn’, voegde de president eraan toe.

Tokajev keerde zich daarmee nadrukkelijk tegen het Donbas-beleid van het Kremlin. Drie dagen voordat Poetin op 24 februari zijn grootschalige oorlog tegen Oekraïne begon, erkende hij eerst pro forma de afgescheiden volksrepublieken Loegansk en Donetsk als aparte staatjes. De kans bestaat dat Rusland komende maanden ook andere volksrepublieken op Oekraïens grondgebied gaat uitroepen of gebieden regelrecht gaat annexeren. In de Zuid-Oekraïense provincie Cherson worden de eerste maatregelen daartoe al genomen.

Astana eerbiedigt westerse sancties

Eerder etaleerde president Tokajev ook al zijn behoefte aan een autonome koers jegens Rusland. Aan de vooravond van zijn bezoek aan het internationale Economische Forum in Sint-Petersburg liet hij in een vraaggesprek met de Russische staatszender Rossija-24 weten dat Kazachstan de westerse sancties uit nationaal eigenbelang niet zal ondermijnen.

‘Sancties zijn sancties’, aldus Tokajev tegen Rossija-24. Kazachstan en Rusland blijven samenwerken via de Euraziatische Economische Unie (EAEU) en Kazachstan is ook bereid om Rusland economisch ‘intensiever’ te helpen. Maar dat moet wel binnen de kaders van de westerse sancties gebeuren. ‘We kunnen de sancties niet schenden, omdat we zijn gewaarschuwd dat er dan zogeheten secundaire sancties tegen onze economie worden afgekondigd', aldus Tokajev.

Deze soevereine houding is opmerkelijk, omdat president Tokajev begin dit jaar nog vroeg om een Russische interventie in Kazachstan. Op zijn verzoek hebben troepen uit Rusland, Belarus, Armenië en Tadzjikistan toen binnen het kader van de multilaterale Verdragsorganisatie voor Collectieve Veiligheid (CSTO, ook wel de 'Russische NAVO' genoemd) een muiterij tegen de regering van Tokajev de kop ingedrukt. Maar in het vraaggesprek met Rossija-24 weersprak Tokajev dat hij zijn politieke leven aan deze Russische troepen heeft te danken. Deze spin vanuit Moskou deed hij af als een verkeerde weergave van de situatie in Kazachstan. De militaire steun was een gezamenlijke actie van de Verdragsorganisatie, die 6 leden telt. 

Wekelijkse update?

Iedere donderdag uitgelichte artikelen in uw mailbox

Eerst doorlezen? U kunt zich ook later aanmelden via de home pagina.

Als u in uw browser de cookies blokkeert, ziet u deze popup steeds weer. Daarvoor excuus.